Back to homepage

Srpski jezik

priprema za malu maturu

Lekcije iz srpskog jezika potrebne za pripremu za polaganje male mature. Gradivo srpskog jezika koje će se naći na završnom ispitu – na testu iz srpskog jezika.

1. Veština čitanja i razmevanje pročitanog

  • Razlikovanje umetničkog od neumetničkog teksta
  • Funkcionalni stilovi: književnoumetnički, naučni, novinarski (publicistički), administrativni (poslovni), razgovorni.
  • Svrha teksta može biti: izlaganje (ekspozicija), opisivanje (deskripcija), pripovedanje (naracija), argumentacija i propaganda
  • Neumetnički tekstovi: izlaganje, tehnički opis, tehničko pripovedanje, rasprava, reklama.

2. Pisano izražavanje

Pravopis – poštovanje pravopisne norme:

  • pravilno pisanje velikog i malog slova,
  • spojeno i odvojeno pisanje reči,
  • pravilna primena znakova interpunkcije,
  • pravopisni znaci,
  • skraćenice,
  • pisanje tuđih reči.

3. Gramatika, leksika, narodni i književni jezik

  • Gramatika: glasovi srpskog književnog jezika, podela reči na slogove, glasovne promene, tvorba reči, sintaksičke jedinice (reč, sintagma, predikatska rečenica, komunikativna rečenica), vrste sintagmi, zavisne i nezavisne predikatske rečenice, vrste reči, padeži, glagolski oblici.
  • Leksika: jednoznačne i višeznačne reči; sinonimi, antonimi, homonimi, metafora i metonimija kao leksički mehanizmi, značenje reči i frazeologizmi.
  • Narodni i književni jezik: razlikovanje pojmova narodnog i književnog jezika; razvoj književnog jezika kod Srba; poreklo i dijalekatska razuđenost srpskog jezika.

4. Književnost

Tipovi književnog stvaralaštva (usmena i autorska književnost).

Književni rodovi: lirika, epika i drama.

Književne vrste.

Vrste stiha (rimovani, nerimovani, osmerac, deseterac) i strofe.

Lirsko-epske vrste pesama (balada i poema).

Književnonaučne vrste (biografija, autobiografija, dnevnik, putopisi, naučno-popularni tekstovi).

Oblici kazivanja u književnoumetničkom tekstu (naracija, deskripcija, dijalogmonolog i unutrašnji monolog).

Stilske figure: epitet, poređenje, onomatopeja, personifikacija, hiperbola, gradacija, metafora, kontrast.

Pogledajte još

Pretraga