Na današnji dan rođen Branislav Nušić

08/10/2015 10:17

Povezane objave

Na današnji dan. 8. oktobra 1864. godine, rođen je srpski i jugoslovenski komediograf, pisac romana, drama, novinar i diplomata, Alkibijad Nuša – Branislav Nušić.

Iako je rođen u Beogradu, detinjstvo je proveo u Smederevu. U Beograd se vratio na studije, od kojih je godinu dana proveo studirajući u Gracu.

U veoma ranom periodu života ispoljio je interesovanje za pozorište i dramu, a dok je studirao glumio je na scenu Narodnog pozorišta.

Još u svojim 20-im godinama napisao je prvu komediju – “Narodni poslanik”. Ova komedija i uopšte Nušićev uticaj označili su uspon srpske dramaturgije, a komedija je kod nas tada doživela svoju renesansu.

Zbog svoje satirične pesme “Dva raba” koju je napisao 1887. godine, a koja je bila direktno usmerena protiv kralja Milana Obranovića, Nušić je bio osuđen, pa čak i zatvoren, nakon čega mu je bilo jako teško da pronađe mestu u državnoj službi.

Međutim, uspeo je da dobije posao pisara i prevodioca u Ministarstvu inostranih dela, ali pre toga je morao da se odrekne svojih antirežimskih ideja.

Posle ove pozicije u Ministarstvu, Nušić je bio vicekonzul, a kasnije i konzul u Prištini, Skoplju, Bitolju i Solunu.

Sledeća njegova pozicija bila je na mestu upravnika Narodnog pozorišta u Beogradu, gde je bio od 1900. do 1902. godine.

Posle prevrata 1903. godine Nušić je prešao u Novi Sad, gde je dobio poziciju upravnika Srpskog Narodnog pozorišta. Ovu funkciju je obavljao od 1904. do 1905. godine.

Od njegovih dela prvo je izvedena komedija “Protekcija” – 1889. godine, da bi nakon toga počele da se ređaju premijere njegovih drugih dela. Do Prvog svetsko rata izvedena sledeća njegova scenska dela:

“Protekcija”, “Narodni poslanik”, “Prva parnica”, “Knez Ivo od Semberije”, “Običan čovek”, “Tako je moralo biti”, “Šopenhauer”, “Ljiljan i Omorika”, “Rastko Nemanjić”, “Pučina”, “Pod starost”, “Naša deca”, “Greh za greh”, “U srpskoj kući”, “Pod oblacima”, “Svet”, “Danak u krvi”, “Hadži Loja”, “Jesenja kiša”, “Iza božjih leđa” i “Put oko sveta”.

Prvi svetski rat inspirisao ga je da napiše knjigu “Devetskopetnaesta”, kao i dramu “Velika nedelja”.

Nakon rata napisao je drame koje su inspirisane istorijom, kao što je “Kneginja od Tribala”, “Tomaida” i “Nahod”. U narednom stvaralačkom periodu, od 1929. godine, vratio se pisanju komedija, koje je pisao sve do svoje smrti.

Upravo u ovom periodu napisao je, pored kraćih šala i skečeva, sledeće komedije:

“Gospođa ministarka” koja je izvedena 1929. godina; “Predgovor” – 1930. godine; “Mister dolar” – 1932. godine; “Beograd nekad i sad” – 1933. godine; “Ožalošćena porodica” – 1934. godine; “Ujež” iz 1935. godine; “Dr” – 1936. godine i “Pokojnik” iz 1937. godine.

Najveći scenski uspeh doživele su njegove komedije – “Gospođa ministarska”, “Ožalošćena porodica”, “Sumnjivo lice”, “Narodni poslanik”, “Protekcija” i “Pokojnik” koje se u pozorištima izvode i danas.

Biografije drugih značajnih istorijskih ličnosti nalaze se OVDE.